تهویه مناسب چه تاثیری بر روی خواص نخ می‌گذارد و آیا تهویه غیر مناسب تغییری در خواص آن بوجود می‌آورد؟ کنترل دما، کنترل رطوبت، تامین و گردش صحیح هوا و فیلتراسیون از جمله مهم‌ترین مسائلی است که تاثیر مستقیمی بر عملکرد دستگاه‌ها، کیفیت نخ‌های تولید شده و جلوگیری از پاره شدن آن‌ها در صنعت نساجی، ریسندگی و بافندگی دارد. سیستم تهویه سالن‌های نساجی باید به گونه‌ای باشد که راندمان دستگا‌ها و کارکنان را بالا برده و در نظر داشتن فیلتراسیون مناسب هوا، ذرات معلق ناشی از فرآیند حلاجی را کنترل کند. اما در نظر داشتن تهویه مناسب در سیستم تهویه سالن نساجی، ریسندگی و بافندگی چه مزایایی دارد؟ با ما همراه باشید تا در ادامه پاسخ این سوال مهم را بیابید.

مزایای کنترل دما و رطوبت در سیستم تهویه سالن نساجی، ریسندگی و بافندگی

از مزایای رطوبت هوای داخل سالن‌های ریسندگی می‌توان به افزایش تولید و جلوگیری از پیچش نخ پنبه و یا پارگی آن اشاره کرد و این موضوع از فاکتورهای اساسی برای تضمین کیفیت در صنعت نساجی است.
تمامی منسوجات دارای خاصیت جذب رطوبت و رطوبت دهی به محیط اطراف هستند و هر چقدر محیط اطراف خشک‌تر از رطوبت نسبی نخ یا پارچه تولیدی باشد، نخ یا پارچه رطوبت خود را به هوا منتقل کرده و برعکس این موضوع هر چقدر هوا مرطوب‌تر باشد، رطوبت خود را به نخ یا پارچه مورد نظر  انتقال می‌دهد.
این حالت جذب و انتقال رطوبت، از فرایند اولیه تولید تا مراحل نهایی و حتی توضیع و مصرف خریدار بر روی خواصی مانند خاصیت ارتجاعی، مقاومت کششی، سایش، اصطحکاک و قطر الیاف تاثیر مستقیمی دارد.

در آب و هوای خشک، الیاف رطوبت خود را از دست می‌دهد و آن را به هوای خشک انتقال می‌دهد و خاصیت ارتجاعی آن و مقاومت در برابر پارگی تا حد زیادی کاهش پیدا می‌کند. با توجه به این موضوع، اگر در سالن نساجی رطوبت هوا خیلی کم باشد، باعث پارگی الیاف شده و باعث اتلاف هزینه و زمان تولید کننده می‌گردد. برای مثال؛ با افزایش 10 درصدی رطوبت نسبی در محصولاتی با پارچه‌های نخی، خاصیت ارتجاعی محصولات بیشتر از 15 درصد افزایش پیدا می‌کند یعنی چیزی از حدود 60 به 70 درصد تغییر می‌کند. اما کنترل رطوبت چه تاثیرات مثبت دیگری ایجاد خواهد کرد؟

1. با کنترل دما و رطوبت در سالن‌های ریسندگی، کیفیت لغزش قطعات دستگاه‌های ریسندگی و بافندگی افزایش پیدا کرده و مقاومت اصطکاکی آن‌ها کاهش می‌یابد.
2. از آنجایی که الیاف و نخ‌های تولیدی معمولاً بر اساس وزن به فروش می‌رسند، کاهش رطوبت جذب شده در این محصولات باعث می‌شود تا ۴ درصد وزن آن کاهش پیدا کند.
3. در کارخانه‌های نساجی با سطح رطوبت پایین، الکتریسیته ساکن 10 تا 12 سانتی متر می‌تواند پرش کند، چون شدت جریان آن کم است ولتاژی معادل صدها هزار ولت می‌تواند ایجاد کند که باعث بروز مشکلات زیر می‌گردد.

• وجود الکتریسیته ساکن می‌تواند باعث چسبیدن مواد اولیه و کندی دستگاه‌ها شده و در برنامه‌ی تولید محصول تاثیری منفی ایجاد کند.
• در حال حاضر در کارخانه‌های نساجی بیشتر دستگاه‌ها از سیستم کنترل الکترونیکی استفاده می‌کنند که یک تخلیه الکتریکی نا به جا می‌تواند آسیب‌های جدی را وارد کند و هزینه‌های تعمیر زیادی را برای تولید کننده بر جای بگذارد.
• مهم‌ترین مشکلی که باید آن را جدی گرفت سلامت اپراتوری که در نزدیک دستگاه مشغول به کار می‌باشد است چون تخلیه الکتریکی نا به جا می‌تواند باعث ایجاد شوک در بدن فرد گردد.

تاثیر تهویه مناسب بر روی خواص نخ پنبه

در طی پروسه‌ی ریسندگی عملیات مکانیکی متفاوتی بر روی الیاف و پنبه انجام می‌شود که بهتر است برای رسیدن به یک محصول با کیفیت، مکان مخصوص برای کاردینگ، حلاجی، چندلا کنی، نیم تاب و تمام تاب را یکدیگر جدا نمود.
 طبق تحقیقات انجام شده، با تغییر رطوبت نسبی از 25 به 65 درصد در دمای 25 درجه سانتی گراد، میزان فرکانس پیچش الیاف به دور غلتک نیز تغییر می‌کند و با در نظر گرفتن این مورد، حداکثر سرعت پیچش الیاف به دور غلتک در رطوبت نسبی ۶۵ درصد حاصل می‌گردد. همچنین در رطوبت نسبی ۵۰ درصد، سرعت پیچش پنبه خالص، به دور غلتک کمتر می‌باشد.
با افزایش رطوبت، سرعت پیچ الیاف به دور غلتک نیز افزایش پیدا می‌کند.

حال آنکه اگر ترکیبی از پنبه و پلی استر را در نظر داشته باشیم، در رطوبت 35 درصد هم می‌توان به سرعت بالایی رسید.
کنترل سیستم تهویه در اتاق کاردینگ نیز یکی از مواردی است که باید به آن توجه داشت، چرا که در اتاق کاردینگ رطوبت پایین باعث پارگی در الیاف می‌گردد. از طرفی دیگر، هر چقدر میزان رطوبت در اتاق کاردینگ بیش از حد مجاز باشد، الیاف تاب بر می‌دارد و روی استوانه اره‌ای و سیلندر تجمع پیدا می‌کند.
یکی از خواص پنبه آب دوست بودن آن است و اگر میزان رطوبت کمتر از حد استاندارد باشد، الیاف کاملاً خشک می‌شود و بر کیفیت آن تاثیر منفی می‌گذارد. میزان رطوبت کافی در نخ یکی از عوامل موثر بر سطح کیفیت محصول نهایی است.
میزان رطوبت استاندارد و مناسب برای اتاق‌های کاردینگ، حلاجی، چندلا کنی و نیم تاب ۵۰ تا ۵۵ درصد، اتاق میکس ۶۰ تا ۶۵ درصد،  اتاق پیچش ۶۰ تا ۶۵ درصد و برای اتاق رینگ ۵۰ تا ۶۰ درصد است.

سخن نهایی

استفاده از تهویه مناسب بر روی کیفیت نخ پنبه و الیاف موثر بوده و کیفیت محصول نهایی را تضمین می‌کند اما میزان نقص موجود در نخ را نیز افزایش می‌دهد که البته عملیات مکانیکی مخصوصاً سایش نخ بر روی سطوح خارجی باعث بوجود آمدن این نقص است که در ابتدا باید به بررسی عامل ایجاد کننده‌ی نقص بر کیفیت محصول نهایی پرداخت و سپس برای رفع این مشکل اقدام نمود. اما به طور کلی چند عامل مهم برای بوجود آمدن نقص در نخ‌ها وجود دارد.

1. عیب‌های ناشی از الیاف بکار رفته
2. نامناسب بودن تهویه صنایع نساجی
3. نقص‌های موجود در فرایند و عملیات صورت گرفته بر روی نخ‌های تولید شده